Zdumiewająco duża liczba ludzi niewłaściwie pojmuje naturę Ducha Świętego, uważając Go głównie raczej za swego rodzaju niebiański wpływ, a nie za prawdziwą, żywą Osobowość. Zacznijmy nasze studiowanie Osoby Ducha Świętego od rozważania atrybutów, lub cech charakterystycznych osobowości w sensie ogólnym.
Osoba świadoma jest tego, że może mówić, działać, wyrażać swe myśli i uczucia. W Dziejach Ap. 10,19.20 przemawia Duch Święty. Mówi on: „Ja posłałem". W Dziejach Ap. 13,2 mówi: „Powołałem". W Objawieniu św. Jana 2 i 3 siedem razy czytamy o tym „Co Duch mówi do zborów".
Osoba ma swoją własną wolę. Ma ją również Duch Święty (1Kor. 12,11). On walczy z ludźmi (Gen. 6,3). On prowadzi dzieci Boże (Rzym. 8,14).
Osoba posiada uczucia. Duch Święty może zostać zasmucony (Iz. 63,10; Ef. 4,30) lub znieważony (Hebr. 10,29).
Osoba posiada inteligencję. Duch Święty ma umysł (Rzym. 8,27). On bada głębokości Boże i zna Boży zamysł (1Kor. 2,10.11).
Wpływ lub siła nie posiada woli, rozumu, uczuć, ani też nie może mówić o sobie „ja". Duch Święty jest Osobą. Nie powinniśmy nigdy wymieniać go jako „to". (W niektórych wierszach Biblii Duch Święty wspominany jest jako „to", ale jedynie z powodu tego, że „pneuma" — greckie słowo znaczące zarówno „wiatr" jak i "Duch" jest rodzaju nijakiego i dlatego wymaga zaimka rodzaju nijakiego „to". W niektórych wierszach, jak np. Jan 14,26 autor w rzeczywistości pogwałca ścisłe zasady gramatyki, używając zaimka „on", w celu podkreślenia Osobowości Boga — Ducha Świętego).
Aniołowie nazywani są w Biblii duchami, a niektóre z nich są świętymi duchami. Pismo Święte jednak pokazuje w oczywisty sposób, że Duch Święty posiada atrybuty Boskie. Już same słowa Duch Święty (Łuk. 11,13) nauczają nas, że On jest Duchem i że jest Święty. On jest wieczny (Hebr. 9,14). Każde stworzenie, każdy anioł, ma początek. Jedynie Bóg jest wieczny. On jest suwerenny, zespolony w równym stopniu z Bogiem Ojcem i Bogiem Synem. Dlatego chrzczeni jesteśmy w imieniu Ojca, Syna i Ducha Świętego (Mat. 28,19). Paweł prosił o błogosławieństwo dla świętych w Koryncie od trójjedynego Boga (2 Kor. 13,13). Byłoby bardzo niewłaściwym stawiać stworzenie na równi z Bogiem. Jeśli Duch posiada atrybuty boskie, oznacza to, że jest On Bogiem.
Można by cytować wiersze, które wydają się sugerować, że Duch Święty jest wyższy lub niższy od Ojca czy Syna. Duch pochodzi od Ojca, a posłany jest przez Syna (Jan. 15,26; 16,7). Z drugiej strony mówienie przeciwko Chrystusowi będzie przebaczone, lecz bluźnienie Duchowi Świętemu nie będzie nigdy przebaczone (Mat. 12,32). Może się wydawać, że sugeruje to, iż Duch Święty jest ważniejszy niż Chrystus. Ale rozważając jakikolwiek temat z Pisma Świętego, należy koniecznie porównywać wszystkie wiersze związane z tym tematem. Kiedy zbierzemy razem wiersze dotyczące Ducha Świętego możemy jedynie wnioskować, że jest On równy z Ojcem i Synem.
On jest wszechmocny. Duch jest związany z Bogiem w dziele stworzenia. Chrystus dokonywał cudów przez Ducha Bożego, a odrodzenie jest pracą Ducha Świętego. On jest wszechwiedzący. On zna głębie rzeczy Bożych (1Kor. 2,10). On jest wszechobecny. W Psalmie 139,7-10 widzimy, że jest rzeczą niemożliwą, by ujść przed Duchem Bożym. On jest sprawiedliwy. On przekonuje świat o grzechu, sprawiedliwości i sądzie (Jan 16,8-11). On jest miłosierny. Nazwany jest Duchem łaski (Hebr. 10,29). Jego miłość ukazana jest w Rzym. 15,30.
Te wiersze i wiele innych pokazują, że atrybuty Boga są atrybutami Ducha Świętego. Fragmenty te są bardziej niż wystarczające dla udowodnienia boskości Ducha. Wszystko co wiemy o Bogu, jest objawione przez Ducha. On nazwany jest „Duchem prawdy" (Jan 14,17). Objawia się On przez Pismo Święte, ale jego główna praca to uwielbienie Chrystusa (Jan 16,13.14).
Duch Święty nigdy się nie zmienia. Jego zadanie polega na uwielbieniu Chrystusa. Wyrażenie „siedem Duchów Bożych" (Obj. 3,1) odnosi się do pełności i wszech-obecności Ducha. Ani ten wiersz, ani ten z Iz. 11,2 nie naucza, że jest wiele Bożych duchów, albo że Duch Święty mógłby postępować niezgodnie ze sobą samym, lub Bogiem Ojcem czy Bogiem Synem.
Często mówi się o słowach Boga ze Starego Testamentu jako o słowach Ducha Świętego, gdy cytuje się je w Nowym Testamencie. Na przykład w Iz. 6,9.10 prorok słyszał słowa Jahwe, ale apostoł Paweł w Dziejach Ap. 28,25-27 mówi, że przemawiał Duch Święty. W Księdze Jeremiasza 31,31 Jahwe obiecuje zawrzeć nowe przymierze z domem izraelskim. W Liście do Hebrajczyków 10,15-17 mówi się o tych słowach, że wypowiedziane zostały przez Ducha Świętego.
Duch Święty jest wyraźnie nazwany Bogiem. W Dz.Ap. 5,3.4 Piotr stwierdza, że Ananiasz okłamując Ducha Świętego, w rzeczywistości okłamał Boga.
Zastanowimy się teraz nad dziełami Ducha Świętego. Wszystkie one dowodzą, że jest On boską Osobą, równą pod każdym względem z Ojcem i Synem. Biblia naucza, że Duch Boży jest prawdziwie i w pełni samym Bogiem.
Jest jeden Bóg, ale działa On na wiele różnych sposobów. Niektóre aspekty Bożej działalności przypisuje się Ojcu, inne Synowi, jeszcze inne Duchowi Świętemu. Istnieje również pewne nakładanie się, przez co pewne działania przypisuje się Ojcu i Synowi lub Chrystusowi i Duchowi. Uwypukla to po prostu Bożą jedność. Duch Święty nigdy nie działa przeciw Ojcu czy Synowi. Jest siedem wielkich obszarów działalności, wymienianych szczególnie w powiązaniu z Duchem Świętym.
1. Praca w dziele stworzenia. Jest to praca Ducha w odniesieniu do wszechświata. Podczas gdy wszystkie rzeczy zostały stworzone przez Syna, to Ducha wymienia się w odniesieniu do stworzenia człowieka (Job 33,4) i zwierząt (Ps. 104,30). Duch uczestniczył w „rozjaśnianiu (lub przyozdabianiu) nieba" (Job 26,13) i w odnawianiu ziemi (Gen. 1,2).
2. Praca natchnienia i oświecenia. Jest to praca Ducha w odniesieniu do Pisma Świętego. Wielkim tematem Biblii jest Chrystus, ale jej natchnienie jest szczególnym dziełem Ducha Świętego (2Ptr. 1,21; zobacz także 2Sam. 23,2; Dz.Ap. 1,16; 28,25; Jan 14,26; 16,13; 1Kor. 2,10; 1Tym. 4,1). Temat ten był rozważany bardziej szczegółowo przy omawianiu Bibliologii. Dla wierzącego Duch Święty jest dzisiaj tym, który oświeca Pismo Święte. To nie oznacza, że Biblia „staje się" Słowem Bożym, kiedy dana osoba przyjmuje ją jako takie i otrzymuje „oświecenie". Kiedy tekst staje się jasny, wierzący korzysta z dobrodziejstwa natchnienia, które jest raz na zawsze, ale Biblia pozostaje obiektywnie natchnionym Słowem Bożym, czy ktoś wierzy w nią czy nie.
3. Praca we wcieleniu. Jest to praca Ducha w odniesieniu do Chrystusa. Ten bliski związek pomiędzy Synem Bożym i Duchem Bożym jest później widoczny, gdy przyglądamy się przeżyciom Chrystusa na ziemi. Duch Święty jest nawet nazwany „Duchem Chrystusowym" w Liście do Rzymian 8,9. Można wymienić siedem usług Ducha w odniesieniu do Chrystusa:
4. Praca przekonywania. Jest to praca Ducha w odniesieniu do tego świata. On przekonuje świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie (Jan 16,8-11). To tylko w wyniku działania Ducha możemy mieć nadzieję, że zobaczymy ludzi, którzy uświadomili sobie swój grzech. Związane z tym są dwa ograniczenia. Ponieważ Bóg dał ludziom prawo wolnego wyboru, nigdy go nie wycofa ani nie zmusi człowieka, by uczynił coś wbrew swej woli. Tak więc Duch Boży jest w jakimś sensie „ograniczony" przez uparte serce ludzkie. Niektórzy ludzie sprzeciwiają się Duchowi Świętemu (Dz. Ap. 7,51) lub znieważają Ducha łaski (Hebr. 10,29). Z drugiej strony Duch ogranicza i powstrzymuje bezsensowną opozycję i bunt człowieka. On będzie dalej powstrzymywał, aż zostanie zabrany z tego świata w specjalny sposób w jaki jest teraz obecny w Kościele. Jako wszechobecny Bóg On nigdy nie może być dosłownie „usunięty" (2Tes. 2,7).
5. Praca odradzania. Jest to praca Ducha w odniesieniu do człowieka, który pokutuje. Przez cudowne działanie Ducha każdemu, który przyjmuje Chrystusa, kto wierzy w Jego imię (Jan 1,12.13; 3,5.6) udzielane jest życie Boże. Chociaż nieświadoma co ją przeniknęło, osoba taka jest w tym momencie na nowo narodzona. Życie wieczne raz otrzymane, nie może być stracone.
6. Praca uświęcania. Jest to praca Ducha w odniesieniu do człowieka wierzącego. Temat ten jest bardziej rozwinięty w rozważaniu dotyczącym zbawienia. Kiedy , ktoś rodzi się na nowo, jest uświęcony lub oddzielony od świata dla Boga. To dzieje się tylko raz, ale uświęcenie jest także codziennym procesem przez resztę życia danej osoby. Zarówno pozycyjne jak i praktyczne uświęcenie, są pracą Ducha Świętego (1Ptr. 1,2). Codzienne oczyszczanie jest także pracą Chrystusa (Ef. 5,26). Dla dokonania tego dzieła Duch Święty zamieszkuje u każdego wierzącego (1Jana 2,27), wydaje owoc w życiu (Gal. 5,22) i pragnie każdego napełniać (Ef. 5,18). Jest jednak możliwe, aby prawdziwe dziecko Boże przeszkadzało pracy Ducha. Niektórzy zasmucają Ducha (Ef. 4,30), lub gaszą Ducha (1Tes. 5,19).
Stosunek Ducha Świętego do wierzącego opisywany jest przy użyciu trzech zwrotów; są to: zapieczętowanie, zadatek i chrzest. Duch Święty zamieszkujący w nas jest pieczęcią, znaczącą własność Bożą (zobacz Ef. 1,13). Jest On także zadatkiem lub rękojmią naszego dziedzictwa, to znaczy upewnia On nas, że jesteśmy synami Bożymi (Ef. 1,14). W momencie naszego nawrócenia do Chrystusa, stajemy się członkami ciała Chrystusowego na mocy chrztu Duchem Świętym. Chrzest ten miał i ma miejsce dla wyraźnie określonego celu tj. zjednoczenia wszystkich wierzących w jeden harmonijny organizm — ciało Chrystusa.
Każdy z tych trzech zwrotów opisuje bezwarunkowe błogosławieństwo, udzielane przez Ducha Świętego każdemu wierzącemu. To znaczy, my jako wierzący nie otrzymujemy żadnego z tych błogosławieństw na podstawie tego, że sami jesteśmy coś warci, lub w wyniku naszych wysiłków, modlitw itp. To Bóg łaskawie udziela tych błogosławieństw każdemu z nas, aby nas wzmocnić i zachęcić od samego już początku naszego chrześcijańskiego życia. On oczekuje, że podziękujemy Mu za nie.
Czasami miesza się napełnienie Ducha Świętego z Jego chrztem. W przeciwieństwie do chrztu, który staje się bezwarunkowym błogosławieństwem każdego wierzącego w momencie jego nawrócenia, napełnienie Duchem Świętym jest warunkowe, zależne od codziennego wyznawania przez wierzącego każdego znanego grzechu i jego całkowitego poddania się Ojcu, Synowi i Duchowi Świętemu. Paweł mówi nam w 1 Liście do Koryntian (12,13), że my wszyscy wierzący ochrzczeni jesteśmy przez jednego Ducha w jedno ciało, ale w Ef. 5,18 zachęca nas, byśmy byli napełnieni (dosłownie „byli ciągle napełniani") Duchem. Napełnienie Duchem jest cudowną rzeczą. Rodzi ono, między innymi, owoce Ducha: miłość, radość, pokój, cierpliwość, uprzejmość, dobroć, wierność, łagodność, wstrzemięźliwość (Gal. 5,22.23). Duch Boży pragnie codziennie i całkowicie napełniać serce i życie każdego wierzącego. Dajmy mu okazję do uczynienia tego.
W Starym Testamencie Duch Święty zstępował na pewne osoby w sposób tymczasowy, dla wykonania specjalnych zadań (Ex. 28,3; Num. 27,18; 1Sam. 16,13). Mógł on również działać na i przez bezbożnego człowieka, jak np. Bileama (Num. 24,2). On odszedł od Saula (1Sam. 16,14), a nawet natchniony Psalmista gdy zgrzeszył modlił się, aby Duch Święty mógł być mu przywrócony (Ps. 51,12).
Pan Jezus powiedział o Duchu Świętym: „On przebywa wśród was i w was będzie" (Jan 14,17).
Dla dalszego rozważania czytelnik mógłby zastanowić się nad następującymi symbolami Ducha Świętego: oliwa, woda, wiatr, ogień, gołębica.
Powinniśmy pamiętać, że kiedy poznajemy doktrynę o Duchu Świętym, stajemy się odpowiedzialni za poddanie się jego mocy w naszym życiu.
R.E. Harlow
(tłum. Witold Chrapek)