Kilka lat temu, pewien nauczyciel szkoły podstawowej zapytał uczniów piątej klasy, czy któryś z nich mógłby wytłumaczyć, co to jest elektryczność. Jeden uczeń podniósł rękę. Nauczyciel zwrócił się do niego:„Jak byś to nam wytłumaczył Jimmy?" Jimmy podrapał się po głowie i odpowiedział po chwili: „Wczoraj wieczorem wiedziałem, ale dziś już nie pamiętam". Nauczyciel potrząsnął głową i powiedział do klasy: „Jaka szkoda. Jimmy był wczoraj jedynym człowiekiem na świecie, który zrozumiał elektryczność, ale dzisiaj zapomniał!".
Wydaje mi się, że my podobni jesteśmy do tego ucznia, kiedy zabieramy się do wyjaśniania nauki o Trójcy Świętej. Wierzymy w to, że Duch Święty jest Bogiem na równi z Bogiem Ojcem i z Bogiem Synem. Ale kiedy przychodzi do wyjaśnienia, po prostu rozkładamy ręce.
W ciągu ostatnich kilku lat, ludzie byli bardziej zainteresowani osobą Ducha Świętego, więcej dyskutowali i pisali książek o Nim niż na jakikolwiek inny temat religijny, oprócz okultyzmu. Było to w dużym stopniu spowodowane wpływem ruchów charyzmatycznych, które obok katolicyzmu i protestantyzmu nazwano „trzecią siłą chrześcijaństwa". Współczesny ruch charyzmatyczny wywodzi się z z historycznego ugrupowania Zielonoświątkowców i akcentuje rolę Ducha Świętego. Tendencje charyzmatyczne zauważa się dzisiaj we wszystkich ważniejszych wyznaniach chrześcijańskich, włącznie z katolicyzmem. Możemy odczuwać, że temat ten jest bardzo szeroki, a my wiemy niewiele. Mimo tego, Bóg objawił nam w swoim Słowie wszystko, co powinniśmy wiedzieć o Duchu Świętym.
Biblia naucza, że Duch Święty jest osobą. Jezus, mówiąc o Duchu Świętym nigdy nie określał Go zaimkiem rodzaju nijakiego — „to". Na przykład, w Ew. Jana 14,15 i 16 Duch Święty określany jest jako „On", ponieważ nie jest on jakąś mocą lub rzeczą, ale osobą. Ktokolwiek określa Ducha Świętego jako „to", jest niedouczony, lub nawet nierozważny. Jedynie w Rzym. 8,16 w starym przekładzie Biblii angielskiej na określenie Ducha Świętego występuje zaimek bezosobowy, ale jest to wynikiem błędnego tłumaczenia. Wszystkie nowsze tłumaczenia poprawiły „to" na „on".
Z Biblii dowiadujemy się, że Duch Święty posiada umysł, uczucia i wolę. Na dodatek Biblia przypisuje Mu dzieło, jakiego oczekiwalibyśmy nie od jakiejś siły, ale od osoby.
On mówi: „Kto ma uszy, niechaj słucha, co Duch mówi do zborów. Zwycięzcy dam spożywać z drzewa żywota, które jest w raju Bożym" (Obj. 2.7). „A gdy oni odprawiali służbę Pańską i pościli, rzekł Duch Święty: Odłączcie mi Barnabę i Saula do tego dzieła, do którego ich powołałem" (Dz.Ap. 13,2).
On wstawia się za nami: „Podobnie i Duch wspiera nas w niemocy naszej, nie wiemy bowiem, o co się modlić, jak należy, ale sam Duch wstawia się za nami w niewysłowionych westchnieniach" (Rzym. 8,26).
On składa świadectwo: „Gdy przyjdzie Pocieszyciel, którego Ja wam poślę od Ojca, Duch Prawdy, który od Ojca wychodzi, złoży świadectwo o mnie" (Jan 15,26).
Prowadzi: I rzekł Duch Filipowi: Podejdź i przyłącz się do tego powozu" (Dz.Ap. 8,29).
„Bo ci, których Duch Boży prowadzi, są dziećmi Bożymi" (Rzym 8,14).
Rozkazuje: „I przeszli przez frygijską i galacką krainę, ponieważ Duch Święty przeszkodził im w głoszeniu Słowa Bożego w Azji. A gdy przyszli ku Mizji, chcieli pójść do Bitynii, lecz Duch Jezusa nie pozwolił im" (Dz.Ap. 16,6-7).
Jest przewodnikiem: „Lecz gdy przyjdzie On, Duch Prawdy, wprowadzi was we wszelką prawdę, bo nie sam od siebie mówić będzie, lecz cokolwiek usłyszy, mówić będzie, i to, co ma przyjść, wam oznajmi" (Jan 16,13).
Ustanawia: „Miejcie pieczę o samych siebie i o całą trzodę, wśród której was Duch Święty ustanowił biskupami, abyście paśli zbór Pański nabyty własną krwią jego" (Dz.Ap 20,28).
Może być okłamany: „I rzekł mu Piotr: Ananiaszu, czym to omotał szatan serce twoje, że okłamałeś Ducha Świętego i zachowałeś dla siebie część pieniędzy za rolę? Czyż póki ją miałeś, nie była twoją, a gdy została sprzedana, czy nie mogłeś rozporządzać pieniędzmi do woli? Cóż cię skłoniło do tego, żeś tę rzecz dopuścił do serca swego? Nie ludziom skłamałeś, lecz Bogu" (Dz.Ap. 5,3-4).
Może być znieważony: „O ileż sroższej kary, sądzicie, godzien będzie ten, kto Syna Bożego podeptał i zbeszcześcił krew przymierza, przez którą został uświęcony i znieważył Ducha Łaski!" (Hebr. 10,29).
Przeciwko Niemu może być popełniony grzech bluźnierstwa: „Dlatego powiadam wam: Każdy grzech i bluźnierstwo będzie ludziom odpuszczone, ale bluźnierstwo przeciwko Duchowi Świętemu nie będzie odpuszczone. A jeśliby ktoś rzekł słowo przeciwko Synowi Człowieczemu, będzie mu odpuszczone, ale temu, kto by mówił przeciwko Duchowi Świętemu, nie będzie odpuszczone ani w tym wieku, ani w przyszłym" (Mat. 12,31-32).
Może być zasmucony: „A nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym jesteście zapieczętowani na dzień odkupienia" (Ef 4,30).
Każde z wyżej wymienionych działań lub uczuć charakteryzuje osobę. Duch Święty nie jest więc jakąś bezosobową siłą, jak siła grawitacji lub magnetyzmu. On jest w pełni Osobą, ze wszystkimi jej cechami. On jest nie tylko Osobą, On jest także Bogiem.
Cała Biblia ukazuje w sposób jasny i oczywisty Boskość Ducha Świętego. Widoczne jest to w atrybutach, które Słowo Boże przypisuje Duchowi Świętemu, a które są zarazem atrybutami Boga Ojca. Na przykład:
Jest wieczny: „O ileż bardziej krew Jezusa Chrystusa, który przez Ducha wiecznego ofiarował samego siebie bez skazy Bogu, oczyści nasze sumienie od martwych uczynków, abyśmy mogli służyć Bogu żywemu" (Hebr 9,14).
Jest wszechmocny: „I odpowiadając anioł, rzekł jej: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię. Dlatego też to, co się narodzi, będzie święte i będzie nazwane Synem Bożym" (Łuk. 1,35).
Jest wszędzie obecny jednocześnie: „Dokąd ujdę przed Duchem Twoim? I dokąd przed obliczem Twoim ucieknę?" (Ps 139,7).
Jest wszechwiedzący: „Albowiem nam objawił to Bóg przez Ducha, gdyż Duch bada wszystko, nawet głębokości Boże. Bo któż z ludzi wie, kim jest człowiek, prócz ducha ludzkiego, który w nim jest? Tak samo kim jest Bóg, nikt nie poznał, tylko Duch Boży" (1Kor 2,10-11).
Duch Święty nazwany jest Bogiem: „I rzekł mu Piotr: Ananiaszu, czym to omotał szatan serce twoje, że okłamałeś Ducha Świętego i zachowałeś dla siebie część pieniędzy za rolę? Czyż póki ją miałeś, nie była twoją, a gdy została sprzedana, czy nie mogłeś rozporządzać pieniędzmi do woli? Cóż cię skłoniło do tego, żeś tę rzecz dopuścił do serca swego? Nie ludziom skłamałeś, lecz Bogu" (Dz.Ap 5,3-4). „My wszyscy tedy z odsłoniętym obliczem, oglądając jak w zwierciadle chwałę Pana, zostajemy przemienieni w ten sam obraz, z chwały w chwałę, jak to sprawia Pan, który jest Duchem" (2Kor 3,18).
On jest Stwórcą: Po raz pierwszy Biblia mówi o Duchu Świętym w 1Moj 1,2 gdzie czytamy że „Duch Boży unosił się nad powierzchnią wód". Pierwszy werset Biblii powiada zaś, że „na początku Bóg stworzył niebo i ziemię". W Liście do Kolosan natomiast Apostoł Paweł pisze o Panu Jezusie Chrystusie i między innymi powiada: „Ponieważ w Nim zostało stworzone wszystko, co jest na niebie i na ziemi, rzeczy widzialne i niewidzialne, czy to trony czy panowania, czy nadziemskie władze, czy zwierzchności, wszystko przez niego i dla niego zostało stworzone. On jest też przed wszystkimi rzeczami i wszystko na nim jest ugruntowane" (Kol 1,16-17).
Biblia mówi nam, że Bóg Ojciec, Bóg Syn i Bóg Duch Święty razem współpracowali w stwarzaniu świata. Każdy chrześcijanin powinien uznać ten fakt za oczywisty, ponieważ ma to wielkie znaczenie zarówno teologiczne jak i praktyczne.
Pewnego dnia prowadziłem wykład o Duchu Świętym dla studentów Seminarium. Jeden z nich zapytał: „Czy fakt, że Duch Święty jest wymieniony w Biblii na trzecim miejscu nie zakłada, że jest On podrzędny?" Jednak w Rzym 15,30 nie jest On na trzecim miejscu: „Proszę was tedy bracia, przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa i przez miłość Ducha, abyście wespół ze mną walczyli w modlitwach zanoszonych za mnie do Boga". W Ef 4,4 Paweł powiada: Jedno ciało i jeden Duch, jak też powołani jesteście do jednej nadziei".
Ponadto, zwykła kolejność trzech Osób Trójcy Świętej w Biblii bardziej odzwierciedla funkcje niż hierarchię. Dlatego modlimy się do Ojca przez pośrednictwo Syna i w mocy Ducha Świętego. Jeżeli chodzi o działanie, to najpierw występuje Ojciec, dopiero później Syn przychodzi na świat w ludzkim ciele, umiera i wstaje z martwych. Teraz natomiast jest epoka Ducha, kiedy On wykonuje swoją pracę. Wymieniony porządek nie ma żadnego znaczenia w kategoriach wartości, ale chodzi tu jedynie o działanie i chronologię.
Wiele lat temu, gdy po raz pierwszy zetknąłem się z Biblią, naukę o Trójcy Świętej zaliczyłem do najbardziej skomplikowanych problemów biblijnych. Problemu tego nigdy w pełni nie rozwiązałem, ponieważ częściowo jest on tajemnicą nikomu nieznaną. Do dzisiejszego dnia nie rozumiem do końca tej tajemnicy, ale przyjmuję naukę o Trójcy po prostu jako Boże objawienie.
Biblia uczy że Duch Święty jest żywą istotą. Jest On jedną z trzech osób Trójcy Świętej. Gdyby ktoś próbował wyjaśnić, lub zilustrować trynitarną osobowość Boga, podejmowałby się najtrudniejszego z zadań, jakie człowiek może przed sobą postawić. Dr David McKenna powiedział mi kiedyś o swoim małym synu, który zadał mu kłopotliwe pytanie: „Czy Bóg jest Bogiem Ojcem?". Ojciec odpowiedział: „Tak". „A czy Jezus Chrystus jest Bogiem"? „Tak". „A czy Duch Święty jest Bogiem?" „Tak". W takim razie jak Jezus może być swoim Ojcem?" Dawid myślał szybko. Obaj w tym czasie siedzieli w swoim starym chewrolecie z 1958 roku. „Słuchaj synu" powiedział, „pod maską samochodu znajduje się tylko jeden akumulator, za pomocą niego mogę jednak zarówno zapalić światła, jak i użyć klaksonu, czy zapuścić silnik". Później dodał, „Jak to się dzieje jest tajemnicą, ale tak jest!".
Biblia uczy nas o rzeczywistym istnieniu Trójcy, czytamy o tym zarówno w Starym jak i w Nowym Testamencie. Spójrzmy teraz na niektóre urywki.
Bóg stopniowo objawia się w Biblii. Biblia już od pierwszej swojej księgi oznajmia, że Bóg istnieje w trzech osobach — Ojciec, Syn i Duch Święty — i że te trzy osoby tworzą jednego Boga. Jest to jeden Bóg, a nie trzech, a wiara chrześcijańska nie jest politeistyczna.
Biblia rozpoczyna się majestatycznym zdaniem: „Na początku stworzył Bóg niebo i ziemię" (1Moj 1,1).
Znawcy języka hebrajskiego powiedzieli mi, że w gramatyce tego języka występują trzy liczby: liczba pojedyncza w odniesieniu do jednej osoby, liczba podwójna w odniesieniu do dwóch osób i liczba mnoga w odniesieniu do więcej niż dwu osób. Słowo „Bóg" w 1Moj 1,1 występuje w liczbie mnogiej w odniesieniu do więcej niż dwu osób. Po hebrajsku brzmi ono Elohim. Matthew Henry, znany komentator biblijny (przyp. tłum.) wyjaśnia znaczenie tego słowa w następujący sposób: „to, że Elohim występuje w liczbie mnogiej oznacza że w imieniu Bóg jest obecny Ojciec, Syn i Duch Święty. Liczba mnoga imienia Boga... (potwierdza) naszą wiarę w Trójcę Świętą, która wspomniana jest w Starym Testamencie oraz jasno objawiona w Nowym Testamencie".
Jak widzieliśmy na przykładzie relacji o stworzeniu, Bóg od samego początku daje się poznać jako Bóg istniejący w liczbie mnogiej. W 1 Moj 1,26 Bóg mówi: „Uczyńmy człowieka na obraz nasz, podobnego do nas i niech panuje nad rybami morskimi, i nad ptactwem niebios i nad bydłem i nad całą ziemią i nad wszelkim płazem pełzającym po ziemi". Dalej 1Moj 3,22: „I rzekł Bóg: Oto człowiek stał się taki jak my: zna dobro i zło". A w 1Moj 11,6-7 Bóg mówi tak: „Oto jeden lud i wszyscy mają jeden język, a to dopiero początek ich dzieła. Teraz już dla nich nie będzie niemożliwe, cokolwiek zamierzą uczynić. Przeto zstąpmy i pomieszajmy ich język, aby nikt nie rozumiał języka drugiego!". Kiedy Izajasz słyszał głos Pana mówiący: „Kogo poślę? Kto by Nam poszedł?" - odpowiedział: „Oto jestem, poślij mnie!" (Iz 6,8 — Biblia Tysiąclecia).
Nowotestamentowa nauka o Trójcy Świętej jest o wiele bogatsza niż w Starym Testamencie. Przyczyną tego jest stopniowanie objawienia Bożego. Bóg w największym stopniu objawił się w Chrystusie apostołom i stąd wiemy więcej o Trójcy Świętej.
Ostatnie polecenie Jezusa przed Wniebowstąpieniem zapisane jest w Mat 28,18-20: „Idźcie tedy i czyńcie uczniami wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego, ucząc je przestrzegać wszystkiego, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami po wszystkie dni aż do skończenia świata". Jezus przykazał swoim naśladowcom, aby po Jego odejściu zwiastowali Ewangelię wszystkim narodom. Duch Święty miał użyć ich do dzieła rozpowszechniania Ewangelii. Polecenie chrztu ma trynitarną formę i łączy Ducha Świętego na równi z Bogiem Ojcem i Bogiem Synem. On jest Bogiem Duchem Świętym.
Wzruszająca jest obietnica Jezusa dana uczniom, że nie zostawi ich samych. Dzięki Duchowi Świętemu, którego wraz z Ojcem posłali na ziemię, nigdy nie będziemy opuszczeni ani samotni (Hebr 13,5). On pozostanie z wierzącymi w Niego aż do końca. Ta prawda wielokrotnie dodała mi otuchy, gdy obserwowałem działanie szatańskich sił ciemności w różnych rejonach świata.
Równolegle do tego Apostoł Paweł powiedział: „Łaska Pana Jezusa Chrystusa i miłość Boga i społeczność Ducha Świętego niech będzie z wami wszystkimi" (2Kor 13,13). Powyższe błogosławieństwo jednoznacznie stwierdza, że Duch Święty jest jednością z Ojcem i Synem w imieniu Boga. Nie jest to jeden plus jeden plus jeden równa się trzy, ale jeden razy jeden razy jeden równa się jeden. Duch Święty jest jednością z Ojcem i Synem. Jeśli Ojciec jest Bogiem i Jezus jest Bogiem to i Duch Święty jest także Bogiem.
Główny problem związany z nauką o Trójcy dotyczy twierdzenia, że chrześcijaństwo cechuje wiara monoteistyczna. Politeizm, czyli wiara w istnienie wielu bogów, jest przez chrześcijan odrzucony. Odpowiedź na to jest taka, że wiara w Trójcę Świętą utrzymuje jedność Boga i w tym samym czasie uznaje, że w Bogu są trzy osoby. Bóg jest jeden, ale jedność Jego nie jest prosta lecz złożona.
Jest to niezwykle skomplikowany problem — daleko przekraczający możliwości ludzkiego pojmowania. Pomimo tego, niezwykle ważne jest wyznawanie tego co Biblia mówi o zachowywanie ciszy tam, gdzie Biblia nic nie mówi. Bóg Ojciec jest w pełni Bogiem, Bóg Syn jest w pełni Bogiem i Bóg Duch Święty jest w pełni Bogiem. Biblia przedstawia nam to jako niezmienny fakt, którego bliżej nie wyjaśnia. Niemniej jednak, pojawiły się pewne propozycje wyjaśniające ten zawiły temat. Niektóre z nich są nawet logiczne, ale odchodzą od prawdy Pisma Świętego.
Jedną z herezji pierwszego kościoła był tak zwany „modalizm". Jej zwolennicy utrzymywali, że Bóg objawił się w różnych okresach w historii pod trzema różnymi postaciami, lub w trzech formach — najpierw jako Ojciec, później jako Syn i w końcu jako Duch Święty. Wyznawcy tej teorii uważali, że zachowują monoteistyczną wiarę, ale według tej teorii, kiedy Jezus modlił się musiałby rozmawiać sam ze sobą. Dalej, jeśli przyjąć tę teorię, straciłyby sens wypowiedzi Jezusa, że wraz z Ojcem pośle na świat Ducha Świętego. Co więcej, ucierpiałaby trynitarna jedność ostatniego polecenia Jezusa, który rozkazał swoim uczniom chrzcić „w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego". Grecka konstrukcja zdania w tym miejscu w sposób oczywisty sugeruje, że Jezus mówił o trzech osobach. Jezus otwarcie nauczał o Trójcy Świętej.
Wyjaśniliśmy już, że Duch Święty jest osobą, jest Bogiem i jest członkiem Trójcy Świętej. Ktokolwiek nie przyjmuje tego, ogranicza działanie Ducha Świętego w swoim życiu.
Taki sam skutek pociąga za sobą nie uznawanie pozostałych osób Trójcy Świętej, ponieważ wszystkie osoby Trójcy są równe sobie. W szczególny sposób odnosi się to do osoby Ducha Świętego, ponieważ wszelkie błogosławieństwo i prawda pochodzi od Ojca, objawia się w Synu, ale w mocy Ducha Świętego staje się obecne i rzeczywiste w naszym życiu.
Podsumowując dotychczasowe rozważania mogę stwierdzić, że: nigdzie tam, gdzie występuje Bóg, nie może zabraknąć Ducha Świętego. Wszystkie zasadnicze cechy Boga należą także do Ducha Świętego. Możemy powiedzieć o Nim dokładnie to samo co zostało sformułowane o Jezusie Chrystusie w Nicejskim Wyznaniu Wiary: Duch Święty jest Bogiem z Boga! Dlatego zginamy przed Nim nasze kolana, oddajemy Mu cześć i zgodnie z Pismem Świętym traktujemy Go na równi z Bogiem Wszechmogącym.
Kim jest Duch Święty? On jest Bogiem!
Rozdział 1 książki "Duch Święty" - Billy Graham.
Wydawnictwo: "Słowo Prawdy" - Warszawa 1987